Rodni platni jaz u Srbiji: nasleđe i izvori platnog jaza

Apstrakt

Cilj ovog rada jeste da se utvrdi veličina, struktura i značajnost razlika u zaradama muškaraca i žena tokom rane tranzicije u Srbiji. Za tu svrhu korišćeni su podaci Ankete o životnom standardu za 2002. i 2007. godinu. U tom periodu uspostavljen je novi zakonodavni okvir u oblasti radnih odnosa kojim je omogućena i veća liberalizacija na tržištu rada, što je rezultovalo smanjenjem stope aktivnosti, naročito žena. U radu je primenjen parametarski model izbora podataka, na bazi kojeg je ocenjena verovatnoća učešća žena na tržištu rada, kao i funkcije zarada muškaraca i žena. Ispitivanjem polazne hipoteze utvrđeno je prisustvo značajnog rodnog platnog jaza, koji je bio najveći u 2002. godini (10,96%), da bi u 2007. godini pao na 5,97%. Platni jaz u Srbiji ne može da se objasni razlikama u posmatranim karakteristikama muškaraca i žena, budući da one deluju u pravcu smanjenja ukupnog jaza i njihov efekat je stabilan, te iznosi između -5,51% (2002) i -5,43% (2007). Stoga je pad rodnog platnog jaza rezultat smanjenja razlike u neobjašnjenom delu jaza, koji ostaje perzistentan, što ostavlja prostor za sagledavanje potencijalnih efekata diskriminacije i mogućih pravaca delovanja javnih politika.