Promjena u kretanju broja populacije osnovnoškolskog uzrasta u Federaciji Bosne i Hercegovine: uticaj demografskih faktora

Apstrakt

Početak XXI vijeka na području Federacije Bosne i Hercegovine karakterističan je po trendu smanjenja populacije osnovnoškolskog uzrasta, te je osnovni cilj ovog rada utvrditi i objasniti faktore koji su uticali na pad broja učenika u osnovnim školama ovog bosanskohercegovačkog entiteta. Metodologija istraživanja u ovom radu je usmjerena na utvrđivanje stepena uticaja demografskih faktora na razvoj populacije osnovnoškolskog uzrasta u Federaciji Bosne i Hercegovine. Upotrebom statističkih metoda i GIS analizom statističkih podataka utvrđeni su negativni demografski tokovi u ovom bosanskohercegovačkom entitetu krajem XX i početkom XXI vijeka, kao što su intenzivne migracije, smanjenje ukupnog broja stanovnika, pad stopa nataliteta, povećanje stopa mortaliteta, te pad stopa prirodne promjene, proces starenja stanovništva, a uslijed nepovoljnih ekonomskih, socijalnih, političkih i drugih prilika nakon 1995. godine intenzivirana je emigracija stanovništva, i to uglavnom stanovništva od 20 do 40 godina starosti. Najvažniji rezultat istraživanja jeste, prema tome, činjenica da su pad prirodne dinamike stanovništva, te intenzivne emigracije najznačajniji faktori koji utiču na smanjenje populacije osnovnoškolskog uzrasta u Federaciji Bosne i Hercegovine. Ovakvi negativni demografski trendovi nepovoljno utiču na sistem osnovnog obrazovanja, te je u budućnosti neophodno, kroz mjere populacijske politike, planirati i provoditi proces populacijske revitalizacije.