Smanjenje ili povećanje stanovništva? Prvi rezultati Popisa 2002. u Centralnoj Srbiji i Vojvodini

Apstrakt

U ovom radu dat je komentar prvih rezultata poslednjeg popisa stanovništva koji je održan aprila 2002. godine. Popis je sproveden nakon jednogodišnjeg odlaganja, a po prvi put nije realizovan na čitavoj teritoriji zemlje. U Crnoj Gori on je ponovo odložen za još godinu dana. Na Kosovu i Metohiji, za sada, nije predvidjeno sprovodjenje popisa stanovništva.

Prema prvim rezultatima Popisa 2002, u Centralne Srbije je živelo 5454950 lica, a u Vojvodini 2024487. Istovremeno, na tzv. privremenom radu i boravku u inostranstvu bilo je ukupno 328795 stanovnika Centralne Srbije i 67148 stanovnika Vojvodine. U odnosu na stanje u vreme prethodnog popisa (1991) broj stanovnika (u zemlji) Centralne Srbije je smanjen za 127,7 hiljada ili za 2,3%, dok je broj stanovnika Vojvodine povećan za 58,1 hiljadu ili za 3,0%. Broj lica u inostranstvu, u odnosu na 1991. znatno je uvećan, i to za 102,5 hiljade (45,3%) u Centralnoj Srbiji, odnosno za 19,6 hiljada (41,3%) u Vojvodini. Ukoliko se posmatra ukupno stanovništvo (u zemlji i inostranstvu), u Centralnoj Srbiji je ono iznosilo 5783745, a u Vojvodini 2091635. To znači da je u odnosu na 1991. godinu, u Centralnoj Srbiji stanovništvo smanjeno za 25,2 hiljade, a u Vojvodini povećano za 77,7 hiljada. Ova kretanja suprotna su onima iz prethodnog medjupopisnog perioda (1981‑1991), kada je broj stanovnika Centralne Srbije povećan (za 114,4 hiljade, od toga u zemlji za 91,6 hiljada), a Vojvodine smanjen (za 20,9 hiljada, odnosno za 2,8 hiljada u zemlji).

U drugom delu rada analizirana je populaciona dinamika opština i naselja. U medjupopisnom periodu 1991‑2002. u tri četvrtine opština (120 od 161 opštine) i četiri petine naselja (3835 od 4705 naselja) ostvarena je negativna stopa rasta stanovništva. Gotovo po pravilu, to su opštine i naselja sa relativno velikim udelom izbeglica i interno raseljenih lica.