Stanovništvo i teritorija kao elementi političke moći u međunarodnim odnosima

Apstrakt

U radu se obrađuju teritorija i stanovništvo kao elementi političke moći subjekata međunarodnih odnosa. Prvi deo rada je posvećen stanovništvu, odnosno njegovim kvantitativnim (broj ljudi) i kvalitativnim obeležjima, odnosno strukturi itd.

Drugi deo rada je posvećen karakteristikama teritorije (njenoj veličini i geografskom položaju). Kvalitet je određen prvenstveno u skladu sa njenim ekonomskim vrednostima. Geografski položaj zavisi od susedstva i granica.

U zaključnom delu rada naglašava se da uzajamno poređenje između teritorije i broja stanovnika relativno lako, dok ono postaje daleko teže ako se uzmu u obzir kvalitativne karakteristike oba ova elementa političke moći. Odnos između populacije i teritorije nalazi se u činjenici da je ljudima potreban prostor za njihov život. Ljudi su ti koji u ratovima i pregovorima, kao i na druge mirne načine određuju kvantitete i kvalitete teritorija njihovih država. Otvoreno je pitanje cene (ljudskih života, zdravlja, životnog standarda itd.) koju vredi platiti za neku teritoriju ako je to percipirano od strane političkih odlučilaca kao nacionalni ili sličan interes.

Ljudi su ti koji idejama, radom i ponašanjem uopšte direktno utiču na broj pripadnika njihovih populacija i koriste i percipiraju prostor na određene načine. Ljudi su subjektivni činilac političke moći uopšte.

Najznačajniji efekti moderne specijalizovane i globalne informaciono-telekomunikacione tehnologije sastoje se u promenjenom poimanju kategorija prostora i vremena.

Komunikacije su jedan od promenjenih preduslova i uslova društvene integracije i sposobnosti za opstanak uopšte ljudi na određenoj teritoriji. Svet je postao mnogo manji, povezan i percipiran od strane većine njegove populacije kao univerzalan, u njegovoj celini i kao jedino boravište i sklonište. U XX veku pojavila se komunikaciona deteritorijalizacija i može se predvideti da će ovaj razvoj biti nastavljen u XXI veku. Ljudi će postajati sve više nomadi, a njihove ideje i robe će se kretati sve brže i u većim količinama. Veza između populacije i teritorije će slabiti, a državne teritorije biće sve manje i manje značajne. Međutim, ljudski život neće gubiti sopstvenu prostornost.

Ljudi će ostati subjektivni element međunarodnih i drugih odnosa, a kloniranje – ako postane masovna pojava – počeće da predstavlja, pored ostalih stvari, negaciju pojave individualnosti ljudi i, na taj način, njihove subjektivnosti.