Promene udela stanovništva hrvatske i srpske nacionalne pripadnosti u Hrvatskoj po gradovima i opštinama na osnovu rezultata popisa iz 1991. i 2001. godine

Apstrakt

U radu je dat prikaz promena udela stanovništva hrvatske i srpske nacionalne pripadnosti na području Hrvatske na osnovu rezultata popisa iz 1991. i  2001. godine. U poslednjem međupopisnom razdoblju (1991-2001) je došlo do promena definicija stalnog stanovništva, zatim do promena u administrativno-teritorijalnoj podeli Hrvatske kao i do ratnih zbivanja (1991-1995), što je bitno uticalo na demografsku sliku zemlje, ali i otežalo analizu kretanja broja stanovnika te dve najbrojnije etničke grupe, posebno na nižem teritorijalnom nivou. Tim više što je obeležje "nacionalna pripadnost" izrazito nestabilno i nepredvidivo i podložno je kako subjektivnim tako i spoljnim uticajima.

Uspostavivši vezu između starih (1991) i novih (2001) naziva naselja, autori prikazuju promene udela stanovništva hrvatske i srpske nacionalnosti po gradovima odnosno opštinama Hrvatske u posmatranom međupopisnom razdoblju. Demografska kao i etnička slika Hrvatske pretrpela je značajne promene od 1991. do 2001. godine. Obim ukupnog stanovništva kao i broj stanovnika srpske narodnosti smanjen je u tom periodu, za razliku od broja stanovnika hrvatske narodnosti koji beleži porast. Budući da je Hrvatska u tom razdoblju imala  negativan prirodni priraštaj, povećanje broja Hrvata se objašnjava uticajem migracija kao i promenama u izjašnjavanju o nacionalnoj pripadnosti. Udeo stanovništva srpske nacionalnosti smanjio se sa 12,2% (1991) na 4,5% (2001) dok je prostorna distribucija Srba u 2001. godini ostala gotovo jednaka onoj iz 1991. godine.