Fertility Transition in Works of Albanian Authors from Kosovo and Metohia

Main Article Content

Jelena Predojević

Abstract

A high level of fertility indicates that the reproductive model with elements of traditional type, characterized by a long period of birth-giving during the reproductive period, as well as a considerable participation of higher confinement order, is still present in Kosovo and Metohia. A large number of Albanian authors from Kosovo and Metohia believe such a state, which is directly caused by the undeveloped condition of the Province in the social, economic, medical, cultural and other senses, is due to historical conditions in which the population developed, especially of Albanian nationality, namely the way of life in which the old-fashioned spirit prevails and the traditional system of values. A very significant place within the psychological factors of fertility is taken by tradition, whose influence is manifested through the determination of the age of the married couple when getting married, the stability of the marriage, negative attitude on celibacy, moreover the relation of tradition and birth giving towards the sex of the child, as well as the tie between tradition and religion. The position of women in the family and society takes a significant place, because the inferior position of the women contributes to the fact that she becomes the "guardian of tradition", namely that she provides the continuity of the old fashioned way of life even though its values are turned against the actual women.


It may be said the there is a consensus among the Albanian authors from Kosovo and Metohia that the slow transition of fertility is due the most to the unfavorable socio-economic position of the population. The Province of all parts of SFR Yugoslavia went the last into the process of urbanization and industrialization, while as stated, the scope and tempo of those processes was insufficient for them to significantly influence the demographic complex change and social state in general. It is also stated that if an intensive economic development of Kosovo and Metohia was carried out, the level of natality would be decreased in a considerably shorter time than what other parts of the country succeeded.


Family planning is a field which provoked the most polemics among Albanian authors from Kosovo and Metohia. The themes which stood out according to importance may be divided in three groups: what is understood by family planning, what are the reasons for adopting and carring out the family planning program, and what are the possible ways of carrying our these programs. Two groups of researchers may also be singled out. The first which believes that reproductive conscience is determined by society modernization factors, namely that family planning is solved only in conjuction with economic and social development of the Province, and the other group of authors which believes that socio-economic development is a necessary condition, however, society should direct actions in order to develop certain social activities and provide conditions for carrying out the rights of man to free parenthood and family planning programs.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

How to Cite
Predojević, J. (2002). Fertility Transition in Works of Albanian Authors from Kosovo and Metohia. Stanovnistvo, 39(1-4), 131–156. https://doi.org/10.2298/STNV0104131P
Section
Articles

References

AGANI, H. (1962). "Ninullat në letërsinë popullore shqipe". Gjurmime albanologjike nu.1 (Prishtinë).

BARAKU, E. & N. HASANI (1973). "Uticaj organizovane zdravstvene službe na planiranje porodice u SAP Kosovo", Izgradnja društvenih stavova o populacionoj politici u Jugoslaviji (Beograd:Savezna konfencija SSRNJ, Savet za planiranje porodice Jugoslavije).

BASHA, T. (1983). Determinante prirodnog kretanja stanovništva Kosova, doktorska disertacija (Beograd: Prirodno-matematički fakultet).

BASHA, T. (1984). "Fertilitet ženskog stanovništva u nedovoljno razvijenim područjima sa osvrtom na Kosovo", Zbornik radova Jugoslovenskog simpozijuma "Geografski aspekt prirodnih i ljudskih resursa Jugoslavije" (Priština).

BEGOLLI, V. (1976). "Pozita shoqëroro-ekonomike e femrës në Kosovë", Economia, nu. 2 (Prishtinë).

BEGOLLI, V. (1979). "Položaj žene na Kosovu prema običajnom pravu", Obeležja br. 6 (Priština).

BEGOLLI, V. (1983). "Žena u privredi Kosova", Economia br. 3, (Priština).

BEGOLLI, V. (1986). "Pravni aspekti ostvarivanja ustavnog prava čoveka da slobodno odlučuje o radjanju dece", Populaciona politika u jugoslovenskom socijalističkom samoupravnom društvu (Beograd: Savet za planiranje porodice Jugoslavije).

BEJTULAHU, Z. (1978). "Demografska kretanja i privredni rast manje razvijenih republika i Autonomne pokrajine Kosovo", Economia, br. 3 (Priština).

ČESKO, E. (1987). "Andragoško-psihološki problemi planiranja porodice i upotreba sredstava kontracepcije" Socijalna politika, br. 11-12 (Beograd).

ČESKO, E. (1988). "Andragoški pristup vaspitanja i obrazovanja za brak i odgovorno roditeljstvo", Obeležja br. 1 (Priština).

ČESKO, E. (1990). "Psihološko-andragoški aspekti nataliteta na Kosovu" Obeležja, br. 2 (Priština).

DJEČOVI, Š. K. (ed.) (1986). Kanon Ljeke Dukadjinija, (posthumno djelo) (Zagreb: Stvarnost).

GJERGJI, L. (1977). Roli i femrës shqiptare në familje dhe shoqëri (Sarajevë:Fakulteti Filozofik).

ZYLFIU, N. (1984). "Roditelji i nastavnici o problemima polnog vaspitanja mladih - bitan element populacione politike", u Populaciona politika u jugoslovenskom socijalističkom samoupravnom društvu (Beograd: Savet za planiranje porodice Jugoslavije).

ISLAMI, H. (1985). "Zakasnjela demografska tranzicija na Kosovu u okviru demografskog prelaznog razdoblja u Jugoslaviji i Evropi" Sociologija, br. 3 (Beograd).

ISLAMI, H. (1989). Demografski problemi Kosova i njihovo tumačenje, U Kosovo-Srbija-Jugoslavija (Ljubljana:Univerzitetna konferenca ZSMS).

ISLAMI, H. (1990). Kosova dhe shqiptarët (ćështje demografike), (Prishtinë:Pena).

ISLAMI, H. (1997). Dimensioni demografik i ćëstjes së Kosovës, (Prishtinë: Enti i teksteve dhe i mjeteve mësimore i kosovës).

KRASNIQI, M. (1990). "Roli i traditës në vetëdijen reproduktive ndër sqiptarët de mundësia e transformimit të saj", Gjurmime Albanologjike – folklor dhe etnologji, nu. 19, (Prishtinë).

LIMANI, M. (1980). Investicije i privredni razvoj SAP Kosovo (Priština: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva SAP Kosova).

LIMANI, M. (1989). "Osobenost pada nataliteta na Kosovu", u Problemi politike obnavljanja stanovništva u Srbiji (Beograd: SANU - Demografski zbornik 1).

LIMANI, M. (1989). "Razvoj nije jedini, ali je glavni činilac", u Problemi politike obnavljanja stanovništva u Srbiji (Beograd: SANU - Demografski zbornik 1).

MAXHARAJ, B. (1990). Ekonomska aktivnost stanovništva SAP Kosova (ekonomsko-demografska studija) (Priština: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva SAP Kosova).

MEROVCI, K. & E. BERISHA (1973). "Nevoja e planifikimit të familjes në Kosovë", Economia, nu. 1.

PLANA, S. (1970). "Këngët e lindjes dhe ninullat shqiptare", Buletin i Muzeut të Kosovës nu. 10 (Prishtinë).

PUPOVCI, S. (1967). "Kanuni i Lekë Dukagjinit (burimet, origjina, emri dhe vlefshmenija)", Përparimi, nu 8, (Prishtinë).

PUPOVCI, S. (1968). Gradjanskopravni odnosi u zakoniku Leke Dukadjinija (Priština: Pravni fakultet).

PUSHKA, A. (1987). "Vlerësimi kuantitativ i ndikimit të faktorit socio-kulturor dhe etnik në shkallën e lindjesisë", Përparimi, nu. 4-5 (Prishtinë).

PUSHKA, A. (1989). "Činioci i osobine porasta stanovništva na Kosovu", u Problemi politike obnavljanja stanovništva u Srbiji (Beograd: SANU - Demografski zbornik 1).

PUSHKA, A. (1989). "Kombinovane mere politike", u Problemi politike obnavljanja stanovništva u Srbiji (Beograd: SANU - Demografski zbornik 1).

PUSHKA, A. (1989). "Faktori nataliteta i njihova kvantifikacija", u Problemi politike obnavljanja stanovništva u Srbiji (Beograd: SANU - Demografski zbornik 1).

RRAPI, G. (1986). Brak albanaca na Kosovu (doktorska disertacija u rukopisu) (Beograd: Filozofski fakultet).

RRAPI, G. (1995). Savremene albanske zadružne porodice na Kosovu (Beograd: Institut za sociološka istraživanja).

SALIHU, D. i dr. (1988). "Zdravstveno vaspitni rad u osnovnoj zdravstvenoj zaštiti na teritoriji SAP Kosova", Zbornik radova IV tradicionalnih susreta zdravstveni radnika SAP Kosova (Priština).

SUSURI, H. (1983). "Punësimi dhe papunësimi i femrës në KSA të Kosovës", Përparimi, nu. 6 (Prishtinë).