Stohastička projekcija stanovništva centralne Srbije na osnovu empirijskih projekcionih grešaka

Apstrakt

Na primeru projekcije stanovništva Centralne Srbije za period 2005-2032. godine, predstavljene su osnove probabilističkog koncepta u prognoziranju kretanja demografskih komponenti razvoja populacije. Stohastički element prognoze zasnovan je na analizi empirijskih projekcionih grešaka odgovarajućih pokazatelja demografskog razvoja. Okosnicu analize činile su projekcije zvaničnih statističkih zavoda objavljene tokom druge polovine 20. veka. Statističke distribucije verovatnoće za odabrane projekcione parametre formirane su oko varijante srednjih vrednosti odgovarajućih indikatora u aktuelnoj nacionalnoj projekciji stanovništva, objavljenoj od strane Republičkog zavoda za statistiku Srbije (RZS) za period 2002-2032. godine. Osnovne odlike probabilističkog pristupa prognoziranja izložene su kroz međusobno poređenje glavnih metodoloških pretpostavki odnosno kroz uporednu demografsko-statističku valorizaciju rezultata sa tradicionalnim determinističkim konceptom, predstavljenim projekcijom RZS. Stohastička prognoza stanovništva Centralne Srbije jasno je ukazala na ključne prednosti ovog pristupa: metodološku konzistentnost u kvantifikovanju demografskih pokazatelja, kao i mogućnost transparentnog korišćenja rezultata u brojnim vidovima društvenog planiranja. Na taj način, bez obzira na još uvek prisutna ograničenja u razvoju probabilističkog pristupa, istaknut je značaj potrebe za izradom studiozne nacionalne projekcije stanovništva Srbije u potpunosti zasnovane na stohastičkoj osnovi.